ESKİ BAŞKAN AHMET BAHADIRLI'YA BİR ÜNVAN DAHA

AHMET BAHADIRLI'YA AİT MAKALE :

2.2. Konağın Yeniden İşlevlendirilmesi

Cemil Meriç Müzesi, ilçe merkezinde Değirmenkaşı, Menekşe Sokak. No 14, 31500 Hatay/Reyhanlı’da yer almaktadır. Konağın zemin katı tamamen Cemil Meriç ve ailesinin kronolojik hayat hikayesinin ve eserlerinin yer aldığı bir alan olarak tasarlanmıştır. 1. Kat ise Meriç’in yaşadığı şartları anlatmaktadır. (Reyhanlı Belediyesi, t.y.) Kentin özgün mimarisini yansıtan yapı, kesme Halep taşlarından inşa edilmiştir. Halep taşına kısaca değinirsek; Halk arasında sarı taş olarak bilinmektedir.

Bu taşlar Halep yakınındaki bir taş ocağından çıkartılmaktadır.

Damarlı bir yapıya sahip olan Halep taşları doğal olarak kendi estetik yapısına sahiptir. Kolay işlenebilirliği ve bakım maliyetinin düşük olması bu taşın bölgede kullanımını arttıran bir etmendir. Fransızlara özgü tek doğrultuda düzenlenen çelik profillerin arasına taş döşenmesi ile oluşturulan volta tavan döşemeleri (Figür 8) ve el işçiliğiyle döşenmiş karomozaik özellikleri de yapının göze çarpan detaylarındandır. Yapı ve bahçesinin tamamı yaklaşık 830m2’lik bir alanı kaplamaktadır.

Evin kapladığı alan ise yaklaşık 160m2’dir. Yapının kuzey cephesinde biri avluya açılan olmak üzere iki adet giriş kapısı bulunmaktadır. Avlunun alanı yaklaşık 620m2’dir. (Focus Restorasyon, 2019) Müzenin zemin katında Cemil Meriç Odası ve Cemil Meriç Salonu ve bir adet okuma odası yer almaktadır. 1. katta ise, bir adet sinema ve konferans salonu iki adet okuma odası bulunmaktadır.

Restorasyon sırasında yapının girişindeki sonradan eklenen alçak duvar sökülmüş yerine araç park alanları yapılmıştır. Ön cephe duvarındaki boyalar kazınmış ve binanın kesme taşlı cephesi ortaya çıkartılmıştır. (Figür 17 ve 18). Balkon küpeşteleri ve pencereler de yenilenmiştir. Binanın rölevesinde görülen (Figür 9), binanın ön cephesinin sol tarafındaki yıkılmış duvar onarılmıştır (Figür 16).

Restorasyon işlemi Focus Restorasyon isimli restorasyon şirketi tarafından gerçekleştirilmiş, 2013 yılında projelendirme yapılmıştır. (Focus Restorasyon, 2019) Bunlara ek olarak Müze, 6 şubat 2023 yılında gerçekleşmiş olan depremi hasar almadan atlatmıştır. (NTV Haber, 2023) Sonuç Sonuç olarak, yeniden işlevlendirme sonrası hem kültür evi hem de müze olarak kullanılan Türk edebiyatına önemli eserler sunan Cemil Meriç’in anısı, doğduğu şehir olan Reyhanlı’da bu kültür evi ve müze vesilesi ile yaşatılmaktadır.

Ancak müze Valilik, turizm acenteleri ile sivil toplum kuruluşlarının da ortak projesi ile daha çok tanıtılmalıdır. Hatay depreminden sonra Hatay’ın tüm miras ögeleri yeniden oluşturulurken bu projeye müze konsept dahi dahil edilmelidir.

Zira, yıllar sonra İstanbul’un Bakırköy ilçesinin Belediye Başkanının da doğumuna tanıklık eden Halep taşlarından yapılmış olan bu müzebina “somut kültürel” miras, Cemil Meriç’in tüm görüşleri, eserlerinin özü ve söylemleri ise “somut olmayan kültürel miras” olarak nitelendirilmesi ve yaşatılması gerekmektedir.

Böylece, gençleri edebiyata özendirerek hem ülke, il ve ilçe kültürüne hem de Reyhanlı turizmine ve ekonomisine katkıda bulunarak bu bina ve ruhu görevini tam olarak yapacaktır. Ekler Figür 8: Restitüsyon Projesi (https://www.focusrestorasyon.com/projeler/muzeler/ce- mil-meric-muzesi Erişim tarihi: 13.05.2023) Figür 9: Röleve (https://www.focusrestorasyon.com/projeler/muzeler/ce- mil-meric-muzesi Erişim tarihi: 13.05.2023)

Figür 4: Chicago Üniversitesi Şark Enstitüsü ile Osman Bahadırlı arasında yapılan yüzey çalışması izni İngilizce nüshası. (Esma Güneş Bahadırlı, Kişisel Arşiv 27.05.2023) Figür 5: Chicago Üniversitesi Şark Enstitüsü ile Osman Bahadırlı arasında yapılan yüzey çalışması izninin Osmanlı Alfabesi ile yazılmış nüshası.(Esma Güneş Bahadırlı, Kişisel Arşiv 27.05.2023) Konak, Rumeli Hisarında ikamet eden Tevfik Fikret’in Aşiyan’daki evine kahvaltı etmeye giden, Kandilli Kız Lisesi ve Çapa Öğretmen Okulu’ndan mezun olan Öğretmen Ayşe İsmet Bahadırlı’ya da ev sahipliği yapmıştır.

Ayşe Bahadırlı, 29 Haziran 1939 yılında Hatay İlinin Anayurt’a katılması ile gönüllü öğretmenlik mesleğini icra etmeye bölgeye gitmiştir. Ayşe Öğretmen burada konağın sahibi Osman Bahadırlı’nın torunu Rıfat Cemil Bahadırlı ile tanışıp evlenmiştir. Ayşe İsmet ve Ailesi uzun yıllar konağı ikamet olarak kullanmışlardır. Aynı konakta sonradan Vakıf Gureba Hastanesinde Jinekolog Operatör Doktor öğretim üyesi olarak görev yapacak Esma Güneş Bahadırlı, Marmara Üniversitesi Sanat Felsefesi Bölümü öğretim üyesi olacak Dr. Ayşe Serpil Bahadırlı ve Bakırköy Belediye Başkanlığı ile Marmara ve Boğazları Belediyeler Birliği Başkanlığı gibi görevlerde bulunacak olan Dt. Ahmet Bahadırlı dünyaya gelmiştir.

(Figür 6) Konağın ve bahçesinin tarihi olaylarda rol oynadığını 1950’li yıllarda bizzat Dt. Ahmet Bahadırlı’nın henüz çocuk yaşlarda iken topraktan silahlar, süngüler çıkartıldığına bizzat şahit olduğunu bilmekteyiz. Bu da bize bu konağın Hatay’ın kurtuluşunda büyük bir rol oynadığını göstermektedir. Konağın ön bölümündeki tarla niteliğindeki arsa uzun yıllar bulunduğu mahalleye çeşitli sebze niteliğinde bitkiler Figür 6: (Soldan Sağa) Ayşe Serpil Bahadırlı, Esma Güneş Bahadırlı, Ahmet Bahadırlı, Ahmet Şanverdi. (Ahmet Şanverdi, Kişisel Arşiv 29.03.2023)